วนมาถึงเทศกาลปีใหม่กันอีกครั้ง สิ่งต่าง ๆ และชีวิตของคนเราล้วนเปลี่ยนแปลงไปในทุกปี เทคโนโลยีเอไอ และแมชชีนเลิร์นนิง ก็เป็นอีกวิทยาการที่เติบโตอย่างรวดเร็ว และเข้ามามีอิทธิพลในชีวิตของคนในระดับที่ไม่เคยมีมาก่อน ผมเชื่อว่าเราจะได้เห็นการเติบโตของเทคโนโลยีเหล่านี้ยิ่งขึ้นในปีนี้ นี่จึงเป็นโอกาสอันดีที่จะชวนผู้อ่านมารู้จักเทรนด์เอไอที่มีแนวโน้มที่จะเติบโตและมีอิทธิพลอย่างมากในปีนี้
เทรนด์แรกที่น่าจับตามองเป็นอย่างมากคือ การนำอินเทอร์เน็ตเข้ามาตรวจและเก็บข้อมูลพฤติกรรมของคน (Internet of Behavior) เราอาจคุ้นเคยกับเทคโนโลยีประเภทนี้จากการที่แพลตฟอร์มต่าง ๆ เก็บข้อมูลพฤติกรรมการใช้งานของเราเพื่อเลือกการแสดงผลของข้อมูลให้ตรงตามความต้องการมากที่สุด แต่ในปีนี้เทคโนโลยีนี้จะเติบโตมากขึ้นไปอีก เนื่องจากการระบาดของโควิด-19 ทำให้มีการนำการตรวจจับพฤติกรรมเข้ามาใช้ควบคุมการระบาดของโรค เช่น การใช้กล้องอัจฉริยะตรวจสอบว่าคนสวมใส่หน้ากากอนามัยตามมาตรการควบคุมหรือไม่ หรือการใช้กล้องตรวจจับอุณหภูมิ เป็นต้น และด้วยสถานการณ์ของโรคระบาดที่คงไม่จบลงง่าย ๆ ผมจึงมองว่าเทคโนโลยีรูปแบบนี้จะมีการพัฒนาต่อยอดไปอีกมากในปี 2021 นี้
เทคโนโลยีต่อมา คือ การนำเอไอเข้ามาช่วยในด้านความมั่นคงปลอดภัยทางไซเบอร์ (Cyber Security) เนื่องจากในยุคนี้การเชื่อมต่อไร้สาย การทำงานผ่านอินเทอร์เน็ตแบบ Cloud Computing และการทำงานทางไกล (Remote Work) เป็นทางเลือกใหม่ที่หลายองค์กรเลือกใช้ หลายครั้งพนักงานทำงานกับอุปกรณ์ที่ไม่มีระบบรักษาความปลอดภัยที่ครอบคลุม ทำให้มีความเสี่ยงต่อการถูกโจรกรรมข้อมูล หรือล็อกไฟล์เพื่อเรียกค่าไถ่ (Ransomware) เอไอจะเข้ามาช่วยด้านการเก็บข้อมูลการทำงานต่าง ๆ ในองค์กร และคอยตรวจจับพฤติกรรมที่ไม่ปกติ นอกจากนี้ยังมีการใช้การกระจายระบบรักษาความปลอดภัยแบบ Cybersecurity Mesh ที่จะขยายรัศมีของระบบควบคุมความปลอดภัยให้พนักงานสามารถทำงานที่ไหนก็ได้
อีกเทคโนโลยีที่มีกระแสมาแรง คือ การเปลี่ยนระบบการทำงานให้อยู่ในรูปแบบอัตโนมัติที่เรียกว่า Hyperautomation หรือการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีขั้นสูง 2 อย่าง คือ ระบบการใช้ซอฟต์แวร์ทำงานแทนคน (Robotic Process Automation) ในงานที่ต้องทำซ้ำ ๆ เช่น การคีย์ข้อมูล และการใช้แมชชีนเลิร์นนิงในการพัฒนาให้อุปกรณ์สามารถคิดและเรียนรู้ได้เองสำหรับงานที่ยากขึ้น หากการเข้ามาของระบบ Hyperautomation ทำได้อย่างสมบูรณ์ จะตอบโจทย์การทำงานทางไกลที่กำลังเป็นที่นิยมในยุคนี้ แต่ก็อาจส่งผลกระทบให้องค์กรต่าง ๆ ต้องเริ่มพิจารณาเรื่องการลดกำลังคนลงอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
และเทรนด์สุดท้ายคือ เทรนด์ในการเรียกร้องให้มีการใช้เอไออย่างมีจริยธรรม เพราะการที่เทคโนโลยีถูกพัฒนาขึ้นอย่างรวดเร็วก็เสมือนเป็นดาบสองคม เห็นได้จากกรณีของการปลอมแปลงข้อมูล ภาพ และเสียงในแบบ Deepfake หรือ การใช้เอไอในประเด็นที่ยังเป็นที่ถกเถียงกัน เช่น ความรับผิดชอบเมื่อเอไอทำงานผิดพลาด หรือการละเมิดสิทธิส่วนบุคคล รวมถึงประเด็นที่ยังหาคำตอบไม่ได้ว่าสุดท้ายแล้วการลดกำลังคนด้วยเอไอจะส่งผลกระทบในทางที่ดีจริงหรือไม่ และทำให้คนได้รับผลกระทบจากการถูกเลิกจ้างงานหรือเปล่า การใช้เอไออย่างมีจริยธรรมจึงเป็นเทรนด์ที่มีแนวโน้มจะมีการนำไปคิดพิจารณากันมากขึ้นในปีนี้
และนี่คือ 4 เทรนด์ของเอไอที่คาดว่าจะมาแรงในปี 2021 ซึ่งการเรียนรู้อยู่เสมอและตามให้ทันการเปลี่ยนแปลงของโลก เป็นเรื่องที่มนุษย์ทุกคนควรต้องทำ และมันไม่ใช่สิ่งที่ยากเกินไปเพราะเราต่างมีความสามารถในการปรับตัวกับสถานการณ์ที่แปรเปลี่ยนและเรียนรู้สิ่งใหม่อยู่แล้ว ผมเชื่อว่าการรู้จักเทคโนโลยีที่กำลังจะเข้ามาสู่ชีวิตเรามากขึ้นเรื่อย ๆ ก็เป็นสิ่งจำเป็นที่จะทำให้เรารู้เท่าทันและสามารถใช้เทคโนโลยีในมือได้อย่างเกิดประโยชน์สูงสุด